مهرداد لاهوتی، منتخب مجلس دوازدهم شورای اسلامی می‌گوید: قوه مقننه دو وظیفه قانونگذاری و نظارت بر اجرای قانون دارد. یکی از دردهای مجلس در ادوار مختلف میزان قانونگذاری است. اینکه از صبح تا شب قانونگذاری کنیم مشکلی را حل نمی‌کند کمااینکه ۷۵ درصد قانونگذاری‌ها همان اصلاح قانون است.
فرشته صائمی: مهرداد لاهوتی از جمله نمایندگان ادوار که اظهارنظرهایش بیشتر رنگ و بوی اقتصادی دارد. او در گفتگوی نوروزی در «کافه خبر» خبرگزاری خبرآنلاین بر این نکته تاکید داشت که؛ «که راه رشد و پیشرفت کشور از مسیر اصلاح ساختار اقتصادی کشور می‌گذرد.»
لاهوتی که در جریان انتخابات مجلس دوازدهم مجدداً کارت سبز ورود به مجلس را از مردم دریافت کرده، می گوید؛«باید مناسبات اقتصادی خود را درست کنیم چراکه نمی‌شود دور خودمان را دیوار بکشیم و بگوییم نباید با دنیا روابط اقتصادی داشته باشیم.»
او در جریان این گفتگو از ملاقات خصوصی خود با قالیباف خبر می‌دهد و می گوید؛«مردم دیگر نه حوصله چپ را دارند نه حوصله راست را. مردم می‌گویند حاصل چیست؟»
در ادامه گفتگوی نوروزی خبرگزاری خبرآنلاین با مهرداد لاهوتی، نماینده ادوار مجلس و منتخب مجلس دوازدهم را می‌خوانید:
****
*آقای لاهوتی! شما با نزدیک به ۲۵ هزار رأی نماینده مجلس دوازدهم شدید، این میزان رأی نسبت به بار قبلی حضور شما در مجلس، ریزشی بود یا افزایشی؟
این چهارمین دوره حضور بنده در مجلس شورای اسلامی است، در دفعات قبل هم رأی من متفاوت و بستگی به میزان مشارکت مردم داشته است. تفاوت این دوره انتخابات مجلس با دوره‌های قبل این بود که میزان مشارکت نسبت به دفعات قبل مقداری پایین بود، اما در این شرایط هم حدود ۲۵ هزار نفر به من اعتماد کرده و رأی دادند. البته اختلاف بنده با نفر دوم بیش از ۱۵ هزار رأی و با نماینده فعلی بیش از ۲۰ هزار رأی است. در مجموع رأی بنده در این دوره از انتخابات نسبت به سال قبل بیشتر بود.
دوست داشتم با افراد با تجربه در مجلس همکار بودم
*افزایش آرای شما در این از انتخابات نسبت به دوره قبل چه پیامی داشت؟
علت افزایش رأی بنده را باید از مردم بپرسید اما من در مجالس هشتم، نهم و دهم بودم. در مجلس یازدهم با اختلاف زیر ۲۰۰ عدد، حدود ۱۵۰ یا ۱۶۰ رأی کمتر توفیق نداشتم که ادامه خدمت دهم اما در این دوره مردم تشخیص دادند که به من رأی دهند. بنابراین تصور می‌کنم خود مردم تمایل داشتند که از بین داوطلبین برای حضور در مجلس دوازدهم بنده را انتخاب کنند.
از رأی نیاوردن باهنر تعجب کردم
*رأی آوردن و رأی نیاوردن کدام کاندیدا برای شما شوکه‌کننده بود؟
در این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی اتفاقات خاصی افتاده که قابل بیان است. برای مثال علی‌رغم اینکه افکار عمومی تصور می‌کرد نوبخت به مجلس راه پیدا کند، این اتفاق صورت نگرفت، البته این اتفاق به میزان مشارکت هم مربوط است چنانچه اگر میزان مشارکت در شهر رشت بیشتر بود، قطعاً رأی می‌آورد.
علاوه بر این با توجه به حضور موثر پورابراهیمی در کمیسیون‌های مختلف مخصوصاً کمیسیون اقتصاد مجلس، تصور می‌کردم که وارد مجلس شود. همچنین رأی نیاوردن باهنر هم برای بنده تعجب‌آور بود. البته بنده هم علاقه داشتم که افراد صاحب تجربه و تخصص وارد مجلس شوند. منتخبینی که جای این افراد آمدند هم دارای علم و تخصص بالا هستند اما چنانچه آنها هم رأی می‌آوردند، می‌توانستند موثر باشند.
*رأی آوردن چه کسانی برای شما جای تعجب داشت؟
این دوره از انتخابات مجلس جای تعجب نیست چراکه مردم معیارها و شاخص‌های مختلفی را مدنظر قرار می‌دهند. ما از جمله کشورهایی هستیم که احزاب ثبت شده زیادی داریم اما احزاب فعال نیستند. در جهان مردم به برنامه‌های احزاب رأی می‌دهند اما در کشور ما وضعیت به این ترتیب است که وقتی فرد به مجلس راه پیدا می‌کند باز هم از تفکر خودش دفاع می‌کند. نکته دیگر در انتخابات این دوره از مجلس شورای اسلامی این است که ۱۴۸ نفر از منتخبین جدیدالورود هستند.
قوانین بی‌کیفیت هستند
*با توجه به اینکه ۱۴۸ نماینده جدیدالورود به مجلس دوازدهم داریم، به نظر شما مختصات مجلسی که این تعداد نماینده جدیدالورود دارد، به چه صورت خواهد بود؟
قوه مقننه دو وظیفه قانونگذاری و نظارت بر اجرای قانون دارد. یکی از دردهای مجلس در ادوار مختلف میزان قانونگذاری است. اینکه از صبح تا شب قانونگذاری کنیم مشکلی را حل نمی‌کند کمااینکه ۷۵ درصد قانونگذاری‌ها همان اصلاح قانون است. به این معنی که به اندازه‌ای قوانین بی‌کیفیت تصویب می‌کنیم که مرتباً به دنبال اصلاح آن قوانین هستیم. بنابراین در امر قانونگذاری باید توجه کرد که از همان ابتدا به انحراف نرویم. نکته دوم که از جمله وظایف قوه مقننه محسوب می‌شود، نظارت بر اجرای قانون است که معمولاً قوه مقننه از این ابزار غافل است. منظور از ابزار تذکر، سؤال، استیضاح، تحقیق و تفحص و اعمال ماده ۲۳۴ است، به این ترتیب که اگر وزیری یا دستگاهی از قانون تخلف کرده باشد، قوه مقننه می‌تواند آنها را به قوه قضاییه معرفی کند. تاکنون مجلس در ادوار مختلف کمتر توانسته به بُعد نظارت بر اجرای قانون بپردازند.
سال آینده کالاها ۵۰ درصد گران‌تر می‌شوند
*مجلسی که گفته می‌شود به دلیل ترکیب اعضایی که وارد آن شدند، بیشتر وارد مباحث سیاسی خواهد شد، می‌تواند در راستای قانونگذاری با کیفیت اقدام کند؟
بنده در ۳ دوره از مجلس به عنوان شخصیت مستقل وارد مجلس شدم و در هر سه دوره هم عضو فراکسیون مستقلین بودم. بنده بر این باور هستم که طبق قانون اساسی نظام مردم‌سالار داریم چراکه همه تصمیمات توسط مجلس گرفته می‌شود. همین الان که با شما صحبت می‌کنم، قانون بودجه سال ۱۴۰۳ در قوه مقننه در حال رسیدگی است. در بودجه دولت به مردم پیشنهاد کرده که می‌خواهد چه اندازه نفت بفروشد، چه اندازه مالیات بگیرد، منابع درآمدی کجا است و هزینه‌ها چه اندازه هستند، در اینجا نمایندگان مردم می‌توانند تغییراتی لحاظ کنند.
اگر مردم و نمایندگان مردم توانستند مسیر درستی را ایجاد کنند، این ریل‌گذاری بر مسیر درستی است اما اگر نمایندگان مردم نتوانستند مسیر درستی ایجاد کنند، طبیعتاً از همین ابتدا به ساکن مسیر غلطی را دنبال می‌کنند. برای مثال در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ دولت پیشنهاد کرده که می‌خواهم مالیات را ۵۰ درصد افزایش دهم. یعنی میزان وصول مالیات که در قانون بودجه سال ۱۴۰۲، ۷۹۰ هزار میلیارد تومان بوده، همین عدد در بودجه ۱۴۰۳ به یک هزار و ۲۲۳ هزار میلیارد تومان رسیده است، به این معنی که دولت می‌خواهد ۵۰ درصد مالیات را افزایش دهد و از طرفی می‌خواهد یک درصد هم مالیات به ارزش افزوده را افزایش دهد.
البته من هم اعتقاد دارم که باید به جایی برسیم که کشور از طریق مالیات اداره شود اما این نکته را هم لازم می‌دانم که این ۵۰ درصد افزایش مالیات مربوط به مالیات بر تورم است به این معنی که سال آینده ما عملاً داریم قیمت کالاها را ۵۰ درصد افزایش پیدا می‌کند. بنابراین نمایندگان مردم باید دقت کنند. برای مثال سال ۱۴۰۲ در قانون برنامه هفتم سن بازنشستگی افزایش پیدا کرد و جامعه نگران است. درست است که صندوق‌های بازنشستگی دچار مشکل و چالش شدند اما نمایندگان مجلس، نماینده مردم هستند.
مجلس آینده باید ساختار اقتصادی کشور اصلاح کند
*بنابراین نمایندگان مجلس یازدهم آن طور که باید به وظیفه خود عمل نکردند؟
نمی‌خواهم کسی را زیر سوال ببرم. مجلس آینده هم اگر دقت نکند همین است و تفاوتی بین این مجلس و مجلس آینده وجود نخواهد داشت. وضعیت اقتصادی کشور وضعیت مناسبی نیست، قوه مقننه آینده باید تلاش کند که خودش را در مسیر درستی هدایت کند و از طرفی به رشد اقتصادی ۸ درصدی که در قانون هفتم توسعه پیش‌بینی شده، دست پیدا کنیم که این امر از طریق سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد، به این ترتیب که باید سالی ۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی وارد کشور کنیم.
در حال حاضر که صحبت می‌کنم، سالی ۲۰ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج می‌شود. در حقیقت بر اساس آمارهای غیررسمی طی پنج سال گذشته بیش از ۱۰۶ میلیارد دلار سرمایه از کشور خارج شده است. اگر سرمایه‌گذاری خارجی را کنار بگذاریم، ۱۲ هزار هزار میلیارد تومان نقدینگی داریم. بنابراین اگر بخواهیم سرمایه‌گذاری خارجی را کنار بگذاریم و از همین نقدینگی که در داخل کشور داریم، استفاده کنیم، سالی اگر ۳۵۰۰ هزار میلیارد تومان همین نقدینگی را وارد سرمایه‌گذاری کنیم، می‌توانیم به آن ۵.۲ از ۸ درصد رشد برسیم.
مجلس آینده باید ساختار اقتصادی کشور اصلاح کند. واقعیت وضع موجود به این ترتیب است که ۸۰ درصد اقتصاد ما، دولتی و یا به عبارتی حاکمیتی و تنها ۲۰ درصد اقتصاد خصوصی است که این ۲۰ درصد هرگز قدرت رقابت با آن ۸۰ درصد را ندارد. وقتی آن ۲۰ درصد قدرت رقابت با آن ۸۰ درصد را ندارد، به دلیل اینکه امنیت سرمایه‌گذاری ندارد، سرمایه‌اش را از کشور خارج می‌کند.
ضررهای اقتصادی کشور از جیب مردم پرداخت می‌شود
نکته دیگر این است که امروز اقتصاد کشور در گرو تعاملات سیاسی ما است. البته برداشت بد نشود بنده می‌گویم با حفظ ارزش‌های حاکم بر انقلاب و نظام می‌توانیم مناسبات اقتصادی خود با دنیا را درست کنیم. زمانی ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه نفت صادر می‌کردیم اما الان این عدد به یک میلیون بشکه رسیده است. از طرف دیگر نفت خود را داریم ۲۰ درصد زیر قیمت می‌فروشیم. حدود ۲۰ درصد هم برای جابجایی پول در بازار دنیا داریم هزینه می‌کنیم. خب این ۴۰ درصد از جیب چه کسی می‌رود؟ از جیب همین مردم که این فشارهای سخت اقتصادی را تحمل می‌کنند. بنابراین باید اصلاح ساختار اقتصادی در کشور انجام شود و به عبارتی باید دست دولت و بدنه حاکمیتی را از اقتصاد کشور قطع کنیم.
نمی‌شود دور خودمان را دیوار بکشیم و بگوییم نباید با دنیا روابط اقتصادی داشته باشیم
نکته بعدی اینکه باید مناسبات اقتصادی خود را درست کنیم چراکه نمی‌شود دور خودمان را دیوار بکشیم و بگوییم نباید با دنیا روابط اقتصادی داشته باشیم. نکته دیگر مربوط به ناترازی‌هایی بانکی است، اگر ۲۰ درصد ناترازی خود در بانک‌ها را از بین نبریم، یعنی تا پایان قانون برنامه هفتم ما ۱۰۰ درصد ناتراضی بانک‌هایمان را حل نکنیم، دچار مشکل می‌شویم.
البته ناترازی مربوط به بانک نمی‌شود بلکه به حوزه انرژی نیز مربوط است. اما هر موقع بحث ناترازی در بنزین می‌شود، اذهان به سمت افزایش قیمت بنزین می‌رود، در صورتی که همان مرحله قبلی هم که بنزین هزار تومانی را ۳ هزار تومان کردند من در مجلس گفتم که ظلم است و ظلم است و ظلم در حق مردم است.
برجام به توافق حاکمیتی نیاز دارد
*در مجلس دهم شاهد برخورد مناسبی با برجام از سوی برخی چهره های حاضر در مجلس نبودیم. مجلس یازدهم هم که قانون راهبردی را تصویب کرد. به نظر شما مجلس دوازدهم می‌تواند در رابطه با برجام یک گام مثبت بردارد؟
بسیاری فکر می‌کنند برجام مختص دولت خاصی یا قوه مقننه است، در صورتی که برجام یک اراده حاکمیتی است، بنابراین باید با هم به یک فهم مشترک برسیم. لذا اگر قرار است تفاهم و توافقی صورت بگیرد، باید این اراده در حاکمیت وجود داشته باشد.
*در حال حاضر این تفاهم در حاکمیت وجود دارد؟
تصورم این است که این اراده برای برجام در حاکمیت وجود دارد. ما نمی‌توانیم بگوییم این قدر امتیاز بدهیم و آن مسیر و آرمان‌های حاکم بر انقلاب و نظام خود را نادیده بگیریم. همچنین یک بار برجام را تمرین کردیم که در نتیجه آن تورم تک‌رقمی شد. همچنین بسیاری از ایرانی‌هایی که خارج از کشور بودند تمایل پیدا کردند سرمایه‌هایشان را به داخل ایران بیاورند.
علاوه بر این شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری یکی پس از دیگری آمدند. بنابراین باید مناسبات اقتصادی خود ضمن حفظ ارزش‌های حاکم بر انقلاب و نظام، با دنیا درست کنیم. بیش از ۴۰ سال کشور را اداره کردیم، در ادامه همین وضعیت را هم می‌توانیم داشته باشیم اما کشور را نباید گران اداره کنیم و در مورد این گران اداره کردن از جیب مردم هم باید چاره‌اندیشی شود.
بنابراین قوه مقننه آینده در کنار آن راهکارهای اقتصادی که عرض کردم، برای حل مناسبات اقتصادی با دنیا، چاره‌اندیشی کند و مناسبات اقتصادی خود با دنیا را باید حل کنیم.
دیگر نمی‌توان مجلس را طبق احساسات اداره کرد/ علاقمندم مستقلین وارد هیئت رئیسه شوند
*در حال حاضر با یک مجلسی روبرو هستیم که در آن هیچ طیفی اکثریت نیست و یک اقلیت مستقل، اصلاح‌طلب و اعتدالی راه پیدا کرده‌اند. این اقلیت تا چه اندازه قدرت مانور و تاثیرگذاری دارد؟
ترکیب این دوره مجلس ترکیبی از اعضای جبهه پایداری، اصولگرایان معتدل و حدود ۷۰ نفر از مستقلین است که تعداد آنها افزایش پیدا می‌کند چرا که استقلالی که این افراد دارند، جذابیت ایجاد می‌کند، از این‌رو می‌توانند از سهم دوستان اصولگرا کم کرده و به خود اضافه کنند.
نکته دیگر درباره مجلس این است که امروز به جایی رسیده‌ایم که دیگر قوه مقننه نمی‌تواند بر اساس احساسات و روزمرگی اداره شود بلکه باید بر اساس عقلانیت اداره شود. لذا علاقه‌مندیم دوستان در ترکیب هیئت رئیسه سهم داشته باشند و قطعا وقتی جلو برویم چنین تفاهماتی صورت خواهد گرفت. در مجموع تجربه نشان داده بعد از فروردین ماه که جهت‌گیری‌ها مشخص می‌شود در مورد ریاست مجلس می‌توان اظهارنظر صریح‌تری داشت.
ملاقات خصوصی با قالیباف داشتم
*به نظر می‌رسد آقایان قالیباف و متکی برنامه‌ای برای رایزنی با مستقلین مجلس به منظور کسب کرسی ریاست دارند. آیا خبری از رایزنی‌های این افراد با مستقلین دارید؟
دوستان مستقلین هنوز فرصت اینکه دور هم جمع شوند را پیدا نکرده‌اند. لذا درصدد هستیم که حتماً بعد از تعطیلات نوروز دورهمی هم داشته باشیم. اما خود من به جهت ارتباطی که از قبل با آقای قالیباف داشتم، طی ملاقات خصوصی ورود مجدد او به مجلس را تبریک گفتم و قالیباف هم متقابلاً به من تبریک گفت. در این جلسه پیرامون چالش‌های موجود مجلس موجود اینکه تلاش کنیم مجلس آینده دچار همین روزمرگی نشود.
*در این مراوده‌های خصوصی که با قالیباف داشتید، آیا درباره اینکه او برنامه‌ای در مورد کسب ریاست مجلس آینده دارد، صحبت شد؟
خیر، فقط تبریک رد و بدل شد.
دولت آماده حضور و انتقاداتم در مجلس آینده باشد
*شما سابقه چندین دوره نمایندگی مجلس را دارید، با جنس بیانات رهبری و تذکرات و توصیه‌های ایشان به مجلسی‌ها آشنایی دارید. تحلیل شما از بیانات رهبری مبنی بر اینکه برخی نمایندگان جدیدالورود کام را تلخ نکنند چیست؟ آیا این صحبت‌های رهبری را آغاز یک برخورد با جریان افراطی می‌دانید؟
بله. چراکه رهبر انقلاب در فرمایشتاشان از آن طرف فرمودند مردم رسالت‌شان را انجام دادند. بعد از اینجا به بحث اختلاف اشاره کردند. اعتقاد دارم که تفاوت نگاه باید وجود داشته باشد. اما برخی به همین هم اعتقاد ندارند و می‌گویند همه باید یک جور فکر کنند که این غلط است. تفاوت نگاه باید وجود داشته باشد. باید بگوییم هدف ما تعالی جمهوری اسلامی است و همه برای رسیدن به تعالی جمهوری اسلامی باید تلاش کنیم.
اما امکان دارد راه‌های رسیدن به این تعالی متفاوت باشد. بنابراین اختلاف نظر باید وجود داشته باشد. خود اختلاف نظر هم می‌تواند موجب رشد و تعالی باشد اما وقتی به یک تصمیم مشترک رسیدیم، دیگر دعوا نباید ادامه پیدا کند. به این معنی که وقتی اکثریت تصمیمی گرفت، اقلیت نباید اصرار داشته باشد که نظر من این است. باید تمکین کند و از تصمیم اکثریت حمایت کند. نکته دوم فرمایشات رهبری دعوا بود. انتقاد کردن با دعوا کردن فرق می‌کند. من خودم از جمله کسانی هستم که در مجلس با صدای بلند انتقادهای فراوان داشتم و با هیچ بنی بشری هم رودبایستی نداشتم، در مجلس آینده هم از همین الان بدنه دولت آماده باشد با انتقادهای من روبرو خواهد شد.
لذا انتقاد کردن با دعوا کردن دو مقوله متفاوت است. یک تعدادی اگر با این نگاه به مجلس می‌آیند که بحث‌ها و دعواهای سیاسی راه بیندازند و افکار عمومی را متوجه خودشان کنند، بدانند ما این اجازه را در قوه مقننه نمی‌دهیم چراکه با این دعواهای سیاسی تنها خودشان را به چالش نمی‌کشند بلکه زمان کل قوه مقننه را تلف می‌کنند. ما فرمایش رهبری را در بحث اختلاف و دعوا، سرلوحه کار خودمان قرار می‌دهیم، تلاش می‌کنیم مجلس منتقد از ابزار نظارتی خودش درست استفاده کند.
در جایی که نیاز باشد از دولت حمایت کند، در جایی که نیاز باشد وکیل‌الدوله نباشد، وکیل مردم باشد. نکته آخر اینکه مجلس باید دیوار بتنی بین حاکمیت و مردم را بردارد. بنابراین اگر این دیوارهای بتنی بین حاکمیت و مردم را برداشتیم و آنها را ناظر بر اعمال خودمان کردیم، ریشه فساد از بین خواهد رفت و بسیاری از مسائل دیگر را ریشه‌کن خواهیم کرد.
*گروه اندکی که تندرو و افراطی قلمداد می‌شوند به مجلس راه پیدا کرده‌اند، گروهی معتقدند که مجلس دوازدهم از مجلس یازدهم تندروتر خواهد بود، نظر شما درباره حضور افرادی نظیر رسایی و نبویان در مجلس چیست؟
برای اظهارنظر زود است اما نبویان در مجلس بوده، لذا تصورم این است که شاید این اظهارنظرها حاکی از بعضی از اتفاقات است.
* کار کردن با افراد تندرو و تازه‌کار برای آقای لاهوتی که تجربه حضور در مجلس را دارد به چه صورت خواهد بود و چه چشم‌اندازی از همکاری با این افراد وجود دارد؟
قبلاً با تندوروها همکار بودم. بعضی از آن تجربه‌ها، تجربه‌های خوبی نبود. مثلاً حادثه‌ای که در مجلس برای استیضاح شیخ‌الاسلام داشتیم. داستان آمدن رئیس جمهور وقت به مجلس، که اینها حادثه‌های خوبی نبود. یا بعضی از دعواها و درگیری‌هایی که شاید گاهاً به سمت برخوردهای فیزیکی حرکت می‌کرد، اینها دیگر برازنده قوه مقننه نیست.
مردم دیگر نه حوصله چپ را دارند نه حوصله راست را
اعتقادم این است که ما صدای رسای خودمان را داشته باشیم و از همین‌جا به همه دوستان توصیه می‌کنم ما صدای بلند خودمان را داشته باشیم اما در جهت منافع مردم اما نه در جهت منافع شخصی یا منافع جریان سیاسی. نکته دیگراینکه مردم دیگر اصلاً نه حوصله چپ را دارند نه حوصله راست را. مردم می‌گویند حاصل چیست؟ آقای لاهوتی ما تو را انتخاب کردیم، چگونه می‌توانی حال من را خوب کنی؟ بارها گفتم یک عده آدم‌های صاحب منافع در کشور هستند که در دستگاه‌های دولتی نفوذ دارند، از طرفی برخی هم در دستگاه‌های دولتی هستند که منافع آنها را بر منافع عموم مردم و منافع ملی کشور ترجیح می‌دهند، نگذاریم کشور به این مسیر هدایت شود.
*کار کردن با افراطی‌ها برای شما سخت است؟
طبیعتاً افراط و تفریط خوب نیست. ما باید منطق را سرلوحه کار خودمان قرار دهیم. نباید مردم را فراموش کنیم و قطعاً افراط و تفریط کار پسندیده‌ای نیست.
این حجم از آرای باطله زیبنده نیست
*فاصله کل آرا بین کل آرا در تهران و آرای نفر اول نزدیک به یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر است، این فاصله معنایش افزایش آرای باطله است، نظر شما در این مورد چیست؟
فرمایشی که رهبری داشتند این بود که شما در انتخابات شرکت کنید ممکن است کاندید مورد نظر خودتان را پیدا نکنید اما این به معنای آن نیست که در انتخابات شرکت نکنید. بنابراین امکان دارد در بعضی از شهرها شور شرکت کردن در انتخابات در افراد وجود داشته اما نتوانستند کاندید مورد نظر خودشان را انتخاب کنند، طبیعتاً ممکن است رأی سفید انداخته باشند.
البته بعضی از آرا هم مخدوش هستند. همچنین در بعضی از شهرستان‌ها اسامی مشابهی وجود دارد، اینها مسائلی است که در آرای باطله نقش دارد ولی در مجموع این میزان آرای باطله زیبنده نیست.
*می‌توان گفت علت ریزش رأی در تهران و کل کشور این بوده که مردم منتخب مورد نظر خودشان را نتوانستند پیدا کنند؟
مشارکت در این دوره از انتخابات مجلس ۴۱ درصد بوده است. اعتقاد من این است که مردم نگرانی‌هایی داشتند و اگر این نگرانی‌ها نبود، میزان مشارکت معمولاً بالاتر بود. در فواصل مختلف میزان مشارکت‌های مردم متفاوت بوده است. در دنیا میزان مشارکت بعضی از انتخابات معمولاً زیر ۵۰ درصد است. اما یک نکته‌ای اینجا وجود دارد. وقتی که ۹۸.۲ درصد از مردم به قانون اساسی رأی می‌دهند، ما این مثال‌ها را نباید برای مردم بزنیم. مشاهده کردم که می‌گویند میزان مشارکت فلان کشور دنیا هم همین طور است. وقتی ۹۸.۲ درصد مردم می‌آیند به قانون اساسی جمهور اسلامی رأی می‌دهند امروز نباید شاهد میزان مشارکت ۴۱ درصد باشیم. این عدد می‌توانست بالاتر باشد.
حال اقتصادی کشور خوب نیست
*در رابطه با مشارکت ۴۱ درصدی، این نکته وجود دارد که در انتخابات سال ۹۸ و ۱۴۰۰ منتقدان دولت مدعی بودند که مشارکت پایین به دلیل ضعف اقتصادی دولت بود در حالی که همین طیف الان مشارکت ۴۱ درصدی را نشانه پیروزی می‌دانند،این تناقض در رفتارها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من ریشه همه این مسائل را در اقتصاد می‌دانم. در مجموع حال اقتصادی کشور خوب نیست.
*در انتخابات اخیر به دلیل نحوه اجرای انتخابات و رأی دادن کد ملی یا چند کارت هویتی، برخی‌ها انتقاداتی نسبت به نحوه برگزاری انتخابات مطرح کرده‌اند که از جمله آنها تقلب بود، آیا شخصاً موردهایی را مشاهده کردید؟
ما راهی جز این نداریم و باید از آن روش سنتی هم خارج شویم. الان کارت ملی مبنا می‌شود. ممکن است به جایی برسیم که حتی کارت ملی فیزیکی هم همراه من نباشد اما کد ملی من را دارند. البته نمی‌خواهم رد یا تایید کنم و با توجه به اطلاعات من هنوز نمی‌شود در این مورد قضاوت کرد.
*و پیام نوروزی شما.
در پایان امیدواریم إن‌شاءالله در گفتگوی آینده‌ای که ما چهار سال بعد در خدمت شما هستیم، از نظر نظام حزبی در رده دو، سه کشور برتر جهان قرار داشته باشیم. امیدوارم به جایی برسیم که بتوانیم کشورمان را از روزمرگی خارج کنیم.
۲۱۱۲۷
