سال ۲۰۱۶، وقتی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد، جو ناامیدی منطقه سیلیکون ولی را به عنوان قطب نوآوری ایالات متحده و سنگر باورهای لیبرال، دربرگرفت. همان زمان، سم آلتمن، همبنیانگذار شرکت اوپنایآی در توییتی نوشت: «این بدترین اتفاقی است که در زندگیام افتاده.» شروین پیشهور، مدیرعامل سابق هایپرلوپ وان و از سرمایهگذاران اوبر که خواستار جدایی کالیفرنیا از ایالات متحده شده نیز این اتفاق را «وحشتناک» توصیف کرد. حالا پس از گذشت ۸ سال، فضا در دره سیلیکون تغییر کرده. عده زیادی از افراد صاحب نفوذ و قدرت و ثروت حالا پشت ترامپ و معاون او، «جی دی ونس»، از سرمایهگذاران سابق سیلیکون ولی، صف کشیدهاند تا به پیروزی او در رقابت ریاست جمهوری کمک کنند.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین و براساس گزارش دنیای اقتصاد، طی چند هفته گذشته، تعداد زیادی از چهرههای برجسته حوزه تکنولوژی حمایت خود را از ترامپ اعلام کردهاند؛ حمایتی که پس از سوء قصد به او در سیزدهم ژوئیه، با شتاب بیشتری در حال افزایش است. شاید مشهورترین حامی او در این دوره، ایلان ماسک باشد. او ۳۰ دقیقه پس از تیراندازی به ترامپ، در حساب کاربری خود در ایکس نوشت: «من تمامقد از رئیسجمهور ترامپ حمایت میکنم و امیدوارم که سریعا بهبود پیدا کند.» دو روز بعد، «مارک اندرسن» و «بن هارویتز» از پیشگامان سابق اینترنت که شرکت سرمایهگذاریشان «اندرسن-هارویتز» حدود ۴۲ میلیارد دلار را تحت کنترل دارد از بلیت ترامپ-ونس حمایت کردند. کیث رابوی، از نخستین مدیران پیپل و لینکدین که سال ۲۰۱۶، ترامپ را «جامعهستیز» خوانده بود نیز به فایننشال تایمز گفت که یک میلیون دلار به کمپین ترامپ کمک خواهد کرد.
او همچنین گفته: «بایدن بدترین رئیسجمهور عمرم بوده.» صف حامیان ترامپ، کماکان ادامه دارد. در هفتههای قبل، چهرههای مطرحی از سرمایهگذاران سیلیکون ولی حمایت خود را از او اعلام کردهاند. همه آنها مبالغ هنگفتی را به کمیته جدید ترامپ به مدیریت «جو لانسدیل» سرازیر کردهاند یا قصد دارند چنین کاری کنند. پیشهور یک گام فراتر رفته و به میامی فلوریدا نقل مکان کرده تا به جمع حامیان ترامپ بپیوندد. او که هم خانه و هم کسب و کارش را به آنجا منتقل کرده در اجلاس جمهوریخواهان در میلواکی گفته: «حزب دموکراتی که در دوران اوباما میشناختیم دیگر وجود ندارد.» او در ادامه میگوید: «تغییر فضا در سیلیکون ولی نشاندهنده این است که حزب جمهوریخواه بیش از پیش، پذیرای فناوری، نوآوری و ایدههای بزرگ برای بازسازی واقعی آمریکاست.»
اما این تغییر در دیدگاه، فراگیر نیست. سیلیکون ولی و حوزههای تکنولوژی و سرمایهگذاری، هنوز سنگر دموکراتها هستند. تاکنون، حدود ۸۰درصد کمکهای مالی شرکتهای اینترنتی به کمپینهای دموکراتها سرازیر شده (گرچه این رقم در دوره قبل، ۹۰درصد بوده) و چهرههای قدیمی تکنولوژی از جمله «رید هافمن» از اعضای هیاتمدیره مایکروسافت، هنوز هم از بایدن حمایت میکنند و از همکاران خود خواستار حمایت از او شدهاند. سال ۲۰۱۶، تنها ۹درصد مردم سانفرانسیسکو به ترامپ رای دادند. سال ۲۰۲۰، این رقم به ۱۳درصد رسید.
آیا سیلیکون ولی در حال محافظهکار شدن است؟ برخی از دموکراتهای قدیمی سانفرانسیسکو معتقدند که این موضوع را بیش از حد بزرگ کردهاند. و این، کار تعداد کمی از چهرههای بانفوذ است که بلندگوهای بزرگ در اختیار دارند. مایکل موریتز، میلیاردر و رئیس سابق «سکویا کپیتال» میگوید: «این، کار عده معدودی از سرمایهداران ساحل غربی است. آنها دارند همان کاری را میکنند که بانکداران والاستریت سالهاست انجام میدهند. ماهی گرفتن از آب گلآلود. آنها حامیان ترامپ در سیلیکون ولی را مهم جلوه میدهند.» آنچه در این منطقه ثروتمند اتفاق میافتد، نماینده کل آمریکا نیست. اما شکاف سیاسی که اینجا رخ داده، نشاندهنده شکافهای سیاسی است که این روزها در جای جای ایالات متحده میبینیم. به هر کجا که نگاه میکنیم، دوستان و همکارانی را میبینیم که سر یک موضوع با هم اختلافنظر دارند: «اگر ترامپ بیاید، خوشبخت میشویم یا بدبخت؟» و این اختلافنظر به خوبی در میان اهالی سیلیکون ولی مشهود است.
از سوی دیگر، تمایل برخی از ثروتسازان قدیمی سیلیکون ولی به حمایت از ترامپ، نشاندهنده یک حقیقت انکارناپذیر است: «برخی در صنعت تکنولوژی حس میکنند حزب دموکرات در حمایت از آنها شکست خورده.» الکس کارپ، مدیرعامل شرکت «پالانتیر» میگوید: «نوآوران در حال فرار از جبهه دموکراتها هستند. من به شخصه با مسیر حزب دموکرات موافق نیستم اما چقدر میتوانند این رویه را ادامه دهند تا دربارهشان تجدید نظر کنم؟ فعلا که علیه ترامپ رای میدهم.» انتخاب کلمات او جالب است. او نگفته که به نامزد دموکراتها رای میدهد. دلایل این تغییر فضا، هم تجاری هستند و هم ایدئولوژیک. حامیان ترامپ در سیلیکون ولی میگویند او فشار مالیاتی را کاهش و سود کسب و کارشان را رونق خواهد داد. آنها با سیاست «مالیات بر سرمایه تحققنیافته» بایدن مخالف بودند و معتقدند که این سیاست، بسیاری از استارتآپها و صنعت سرمایهگذاری خطرپذیر را که حامی مالیشان است به کام مرگ خواهد کشاند.
طی سالهای اخیر، قانونگذاران رقابتی، شرکتهای تکنولوژی بزرگ را عملا فلج کردهاند؛ غولهای بزرگی مثل متا و گوگل و اپل که پایشان به دادگاهها کشیده شده. به چه اتهامی؟ انحصارطلبی. پیشرفت سریع هوش مصنوعی در ۱۸ ماه اخیر به این فشارها افزوده. مدیران شرکتهای تکنولوژی میترسند که رویکرد خصمانه لینا خان (رئیس کمیسیون فدرال تجارت) در برابر غولهای تکنولوژی، باعث جلوگیری از پیشرفت هوش مصنوعی شده و جایگاه آمریکا را در رقابت با کشورهای غیرغربی تضعیف کند. البته بعید است که ترامپ به غولهای تکنولوژی آسان بگیرد. معاونش ونس نیز بارها گفته که قصد دارد شرکتهای بزرگ تکنولوژی و انحصار آنها را مهار کند. اما ذهنیت کلی در حوزه تکنولوژی این است که یک دولت جمهوریخواه به اندازه دولت فعلی، ضد ادغام نخواهد بود (دموکراتها قوانین سختگیرانهای در زمینه ادغام شرکتها وضع کردند تا غولهای تکنولوژی نتوانند استارتآپهای کوچک یا رقبای احتمالی خود را خریداری کنند). مهمتر از آن، ظاهرا هم ترامپ و هم ونس با اعمال قوانین دست و پاگیر برای هوش مصنوعی مخالفند.
مقررات نرمتر به نفع بنیانگذاران و حامیان استارتآپهای هوش مصنوعی خواهد بود. اندرسن گفته که دستورالعمل جدید شرکتش تحت عنوان «تکنولوژیهای کوچک»، انگیزه اصلی او برای حمایت از ترامپ بوده. او گفته که برتری تکنولوژیک آمریکا به سرنوشت و موفقیت استارتآپها و شرکتهای کوچک بستگی دارد.
برد ترامپ، یک نفع مالی بزرگتر نیز برای شرکت اندرسن-هارویتز دارد: رمزارزها. ترامپ خطاب به مدیران حوزه تکنولوژی، خود را «رئیسجمهور رمزارزها» نامیده و قصد دارد در ماه جاری در یکی از کنفرانسهای بیتکوین در نشویل، شخصا سخنرانی کند. پس از سوء قصد به ترامپ، بهای بیتکوین افزایش یافت. همزمان، سرمایهگذاران حوزه رمزارزها بیش از پیش بر این باورند که ترامپ پیروز خواهد شد. اندرسن-هارویتز یکی از بزرگترین سرمایهگذاران رمزارزها در جهان است. اما با افزایش نظارت بر صنعت رمزارزها به دنبال ورشکستگی صرافی FTX و محکومیت بنیانگذارانش به اختلاس، مجبور بوده برای نفوذ در میان سیاستمداران و جلب رضایتشان، بجنگد.
اما پشت این تغییر فضا، دلایل ایدئولوژیک نیز وجود دارد. طی دو دهه اخیر، تفکرات مترقی بر فرهنگ سیلیکون ولی حکمفرما شده که هدف اصلی همه آنها، ریشهکن شدن بیعدالتی اجتماعی بوده. غولهای تکنولوژی نیز با این فرهنگ همراه بودهاند و کارکنان را به پرسشگری از کارفرمایان و سیاستمداران تشویق کردهاند. حتی به کارکنان شرکتهای تکنولوژی اجازه داده میشد که کارفرمایان خود را به وتو قراردادهای دفاعی دولت، وادار کنند. برخی شرکتها شعارهایی متناسب با این تفکرات انتخاب کرده بودند. مثل شعار گوگل: «شرور نباش.» به مرور زمان، این نگرش تغییر کرده. گوگل سال ۲۰۱۸ شعارش را کنار گذاشت و متا نیز درسال ۲۰۲۰ سخنرانیهای سیاسی کارکنان را محدود کرد. تنشها میان چین و آمریکا و جنگ اوکراین نیز غولهای تکنولوژی را وادار کرده که به برنامههای دفاعی دولت بازگردند. شرکتها میگویند «اگر کارمندی با این قضیه مشکل دارد، میتواند استعفا دهد.»
قبلا، یکی از واضحترین شکافها در فرهنگ صنعت تکنولوژی، موضع ترامپ نسبت به مهاجران بود. نیمی از استارتآپهایی با ارزش یک میلیارد دلار، توسط مهاجران بنا شده بودند. اندرسن سال ۲۰۱۶ در پاسخ مستقیم به ترامپ گفته بود: «هر لایحهای که مهاجرت را خفه کند، حالم را به هم میزند.» اما بحران مهاجرتی در مرز مکزیک و آمریکا باعث شده برخی از اهالی تکنولوژی به سمت ترامپ سوق پیدا کنند، مخصوصا ماسک.
جیکوب هلبرگ، از مشاوران پالانتیر و حامیان مالی سابق بایدن که حالا حامی پر و پاقرص ترامپ است میگوید: «به نظرم قضیه کاملا فرهنگی است. به مرور زمان، بسیاری از مردم به این نتیجه رسیدهاند که سیاستهای ترامپ، بیشتر صحیح بودهاند تا غلط.» افرادی مثل ماسک، سالهاست که با فرهنگ «ووک» (آگاهی به مسائل مربوط به عدالت اجتماعی و نژادی) مخالفند و حالا این به جریان فکری اصلی در برخی از محافل تکنولوژی تبدیل شده. شرکتها دیگر مثل سابق بر طبل «تنوع» و «پایداری» نمیکوبند.
هفته گذشته، ماسک نهتنها از ترامپ حمایت کرد بلکه گفت که در اعتراض به قانون جدید هویت جنسیتی دانشآموزان، هم شرکت ایکس و هم اسپیسایکس را از کالیفرنیا به تگزاس منتقل خواهد کرد. حتی بعضی از دموکراتهای سیلیکون ولی هم اعتراف میکنند که بخشی از دستورالعملهای لیبرال، افراطی بوده و حامیانش را به انزوا کشانده است.
۲۲۷۲۲۷