دیوار دفاعی گرگان اثری تاریخی و شاهکار مهندسی ایرانیان در عهد ساسانی است که به واسطه بی توجهی در گذشته، بخش‌هایی از این اثر تاریخی از بین رفته و حالا صحبت از باززنده‌سازی و ثبت جهانی آن است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، دیوار دفاعی گرگان که آن را در کتب تاریخی با نام دیوار بزرگ اسکندر یا دیوار سرخ هم یاد کردند، اثری است که به عقیده کارشناسان همانند دیوار چین به منظور دفاع از مرزهای کشور و با هدف مقابله در برابر نفوذ دشمنان، در یک زمان ساخته شده است.
این دیوار که به طول 200 کیلومتر و عرض 10 متر است، به دلیل استفاده ساکنان مجاور دیوار و برداشت از آجرهای آن در طول زمان، ارتفاع دیوار را به 2 الی 5 متر رسانیده است با اینحال این اثر تاریخی به دلیل برخورداری از ویژگی‌هایی نظیر نبوغ خلاقانه بشر، تولید آجر از طبیعت و معماری بی‌نظیر و خاص مورد توجه یونسکو قرار گرفت و به این ترتیب این اثر باستانی در فهرست ثبت آثار جهانی قرار گرفت و از آنجایی که امروزه گردشگری محور توسعه است، وجود چنین جاذبه شاخصی در استان، مسئولان گلستانی را بر آن داشت تا روند ثبت را تسریع کنند که شاید گامی در جهت توسعه گردشگری استان برداشته شود و اینگونه بود که طرح ساماندهی دیوار تاریخی گرگان با اولویت در دستور کار قرار گرفت.
ثروت گلستان مدفون در خاک
مسئول پژوهش طرح دیوار دفاعی گرگان با از دیوار تاریخی گرگان به عنوان بزرگترین دیوار دفاعی جهان یاد می‌کند و آن را مرتبط به اواخر دوران باستان می‌داند و می‌گوید: این دیوار تاریخی بسیار غنی و باارزش است اما متاسفانه در زیر خاک قرار دارد؛ این اثر تاریخی اگر در هر نقطه‌ای از دنیا قرار داشت با آن کسب درآمد می‌کردند اما هنوز در استان گستان دیوار برای برخی است هم استانی‌ها نیز شناخته شده نیست.
احسان ایراوانی می‌افزاید: زیستگاه اصلی مردم در آن دوران حدفاصل دیوار گرگان و گرگان رود که مساحتی بیش از هزار کلیومتر مربع داشته که بر اساس کاوش‌های انجام شده بالغ بر33 قلعه در مجاور این دیوار شناسایی شده است همچنین بر اساس بررسی‌های صورت گرفته عظمت و ارتفاع قلعه‌های دیوار بسیار زیاد بوده که آن هم اکنون در زیر خاک مدفون است.
وی با بیان اینکه برای 300 کیلومتر از دیوار کاوش انجام شده است، اضافه می‌کند: سال 99 در مرحله نخست 60 درصد از تصویر برداری دیوار انجام شد و امیدواریم تا توسعه گردشگری در این منطقه بتواند به عنوان محرکی برای تداوم پژوهش‌ها در دیوار تاریخی گرگان منجر شود چراکه گام نخست و پایه کسب درآمد از گردشگری این دیوار باستانی، ثبت جهانی آن است.
قول میراث فرهنگی برای تسریع روند ثبت
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان در گفت‌و‌گو با تسنیم با بیان اینکه دیوار تاریخی گرگان یک اثر باستانی و دارای اهمیت است، می‌افزاید: ثبت جهانی این اثر در دستور کار قرار گرفته و تلاش داریم با وجود اینکه بیش از 30 پرونده در نوبت ثبت جهانی قرار دارد با حمایت مسئولان و همکاری مردم، این میراث ارزشمند ثبت جهانی کنیم.
فریدون فعالی با بیان اینکه برای ثبت جهانی یک اثر تاریخی، مجموعه‌ای از اقدامات باید انجام شود، افزود: تاکنون اقداماتی در بخش مستندسازی، تعیین محدوده‌های دقیق و تأمین اسناد مالکیت انجام شده و طرح‌هایی برای ایجاد سایت موزه‌های مسیر دیوار در دستور کار قرار گرفته است. همچنین احیای دو قلعه تاریخی در مسیر دیوار را در برنامه داریم.
وی به ساخت و ساز غیر مجاز در در محدوده دیوار تاریخی گرگان اشاره کرد و گفت: به دنبال راهکارهایی هستیم تا با مشارکت مردم ضمن محافظت از دیوار برای ساکنان این مناطق ارزش افزوده ایجاد کنیم چراکه ثبت جهانی دیوار نباید به محدودیت برای مردم تبدیل شود بلکه باید فرصتی برای افزایش درآمد آنها باشد.
اهمیت توسعه گردشگری ناشی از ثبت دیوار تاریخی گرگان تا جایی است که پیش از آیت الله نورمفیدی نماینده ولی فقیه در استان در رسانه‌ها به آن تاکید کرده و گفته این اثر باید احیا و تجدید بنای آن انجام شود. موضوعی که این روزها استاندار گلستان هم بر آن صحه گذاشته و اجرای آن را منجر به توسعه گردشگری و افزایش درآمد مردم استان می‌داند.
لزوم توجه به صنعت گردشگری
استاندار گلستان در این رابطه به تسنیم می‌گوید: با توجه به ظرفیت‌های طبیعی و تاریخی این خطه، گلستان باید محور گردشگری باشد در حالیکه استان با صنعت کشاورزی به تامین امنیت کشور محدود شده؛ موضوعی که نه تنها ارزش افزوده برای گلستان ندارد بلکه وضعیت اقتصاد مردم را ضعیف کرده است.
علی اصغر طهماسبی می‌افزاید: امیدوارم با توجه به تاکیدات نماینده ولی فقیه در استان گلستان به توسعه گردشگری و به صورت خاص موضوع ثبت جهانی دیوار تاریخی گرگان، این اثر باستانی احیا شده و به محلی برای کسب درآمد استان از صنعت گردشگری تبدیل شود تا از این طریق تمام توسعه نیافتگی سال‌های اخیر به نوعی جبران شود.
وی به حمایت و تشویق سرمایه گذاران در حوزه گردشگری تاکید می‌کند و ادامه می‌دهد: باید بخش خصوصی برای ورود به این حوزه تشویق و از سرمایه گذاران این بخش حمایت شود اما متاسفانه موانع پیش پای بخش خصوصی در حوزه گردشگری زیاد است در حالیکه با ایجاد طرح‌های تفریحی و گردشگری اقتصاد استان رونق گرفته و سرانه درآمد مردم افزایش می‌یابد ضمن اینکه اشتغال هم در همین راستا بیشتر می‌شود.
استاندار گلستان با بیان اینکه برای توسعه اقتصاد استان راهی به جز توسعه صنعت گردشگری نداریم، اضافه می‌کند: هر نقطه از استان دارای یک ظرفیت گردشگری است به عنوان مثال جنوب استان با توجه به طبیعت زیبا و جاذبه‌های تاریخی بیشترین پتانسیل را دارد با اینحال هنوز از این بستر آنگونه که باید برای توسعه استان استفاده نشده فارغ از اینکه مسیر اشتغال گلستان هم از این راه می‌گذرد.
وی معتقد است استان گلستان بیش از یکصد سال است که کشاورزی را تجربه کرده اما تغییری در وضعیت اقتصاد مردم منطقه رخ نداده است در حالیکه با ایجاد پروژه گردشگری در همین مساحت می‌توان درآمدی چندبرابری عاید مردم استان شود. به نظر می‌رسد در حوزه گردشگری باید از استان‌های مجاور الگوبرداری شود تا در این منطقه هم شاهد رونق اقتصادی باشیم.
به گزارش تسنیم، با توجه درآمدی که سایر استان‌های کشور در سال‌های اخیر از گردشگری کسب می‌کنند به نظر می‌رسد استان گلستان با وجود برخورداری از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و مذهبی از این قافله عقب مانده و به همان صنعت کشاورزی بسنده کرده است در حالیکه راه اشتغال، توسعه و درآمدزایی استان از گردشگری می‌گذرد و بی‌توجهی به این صنعت باعث محرومیت بیش از این گلستان از رونق اقتصادی خواهد شد.
انتهای پیام/
