احیای تالاب‌های بین‌المللی گلستان؛ آغاز لایروبی کانال‌های آبرسان به‌عنوان گامی حیاتی برای مدیریت منابع آبی و پیشگیری از سیلاب
به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای گلستان از آغاز عملیات لایروبی 11 کیلومتر از رودخانه اترک و کانال‌های آبرسان به تالاب‌های بین‌المللی شمال استان خبر داده؛ پروژه‌ای که در قالب دو طرح با اعتبار 30 میلیارد ریال در سالجاری اجرا می‌شود و نویدبخش بهبود قابل توجه در مدیریت منابع آبی منطقه است.
گلستان دارای بیش از 3200 کیلومتر رودخانه، است که نقش مهمی در حفظ اکوسیستم این استان و اقتصاد و محیط زیست آن دارد. طبق گفته حسین حاجی حسینی، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای، حجم قابل توجهی از این رودخانه‌ها هر چند سال یک بار نیازمند لایروبی است تا بتوان جریان آب را حفظ و از وقوع سیلاب‌های مخرب جلوگیری کرد.
انجام لایروبی منظم و ساماندهی کانال‌ها نه تنها مانع از تجمع رسوبات می‌شود بلکه کیفیت آب و سلامت اکوسیستم‌های حساس تالابی را تضمین می‌کند.
عدم توجه به پاکسازی به موقع رودخانه‌ها می‌تواند به انسداد مسیرهای آبی، افزایش خطر سیلاب، تخریب زیرساخت‌ها و آسیب‌های جبران‌ناپذیر به اکوسیستم تالاب‌ها منجر شود.
تالاب‌های بین‌المللی گلستان که زیستگاه گونه‌های متنوعی از جانوران و گیاهان هستند، به دلیل تجمع رسوبات و کم‌آبی در معرض تهدید جدی قرار دارند که می‌تواند تعادل زیستی منطقه را بر هم زند.
حاجی حسینی با اشاره به قوانین مرتبط از جمله قانون پیشگیری و مبارزه با خطر سیل و قانون مدیریت بحران، وظایف ذاتی وزارت کشور و شهرداری‌ها در حوزه مدیریت رودخانه‌ها را یادآور شد. این پروژه‌ها نمونه‌ای از همکاری بین‌سازمانی است که می‌تواند الگوی موفقی برای مدیریت پایدار منابع آبی و کاهش مخاطرات سیل در استان باشد.
استفاده از فناوری‌های نوین مانند سیستم‌های مکانیزه لایروبی، پهپادهای نظارتی و سامانه‌های هوشمند مدیریت آب، در سال‌های اخیر در جهان به‌طور چشمگیری گسترش یافته است.
مطالعات منتشر شده در مجله Water Research (2022) نشان می‌دهد که بهره‌گیری از این فناوری‌ها می‌تواند دقت، سرعت و کارایی عملیات لایروبی را بهبود بخشد و هزینه‌های نگهداری را کاهش دهد. به‌کارگیری این فناوری‌ها در استان گلستان می‌تواند ضمن کاهش ریسک سیل، به حفاظت بهتر از تالاب‌های بین‌المللی کمک کند.
اجرای منظم و هدفمند طرح‌های لایروبی نه تنها موجب حفظ تالاب‌ها و افزایش ظرفیت آبیاری کشاورزی می‌شود، بلکه به تقویت امنیت زیست‌محیطی و رفاه ساکنان مناطق حاشیه رودخانه‌ها کمک می‌کند.
بر اساس گزارش سازمان جهانی محیط زیست (UNEP، 2023)، مدیریت پایدار منابع آب و احیای اکوسیستم‌های آبی به‌عنوان راهکاری کلیدی در مقابله با تغییرات اقلیمی و حفظ تنوع زیستی در سطح جهانی مطرح است. پروژه‌های لایروبی گلستان نیز گامی مهم در این مسیر به شمار می‌روند.
به گفته معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای گلستان 3 هزار و 200 کیلومتر رودخانه در استان وجود دارد که 1800 کیلومتر آن هر سه سال یک بار نیاز به لایروبی دارد. به عبارتی یک سوم آن، یعنی 600 کیلومتر رودخانه باید در سال لایروبی شود که انجام این مهم اعتباری بالغ بر 1500 میلیارد ریال را می طلبد.
شرکت آب منطقه ای گلستان با استفاده از اعتبارات ابلاغی در سال 1403 در بخش مهندسی رودخانه ها، لایروبی 11 کیلومتر از نقاط دارای اولویت رودخانه اترک و کانال های آبرسان به تالاب های بین الملی شمال استان با اعتباری بالغ بر 30 میلیارد ریال را در قالب 2 پروژه لایروبی و ساماندهی در دستور کار خود قرار داده است.
حدود 700 کیلومتر از رودخانه های سطح استان از نقاط جمعیتی عبور می‌کند که به استناد قوانین بالادستی، مطالعه و اجرای طرح‌های ساماندهی لایروبی و تنظیف رودخانه‌ها در مراکز جمعیتی شهری و روستایی و انجام کلیه اقدامات مرتبط با رفع خطر سیلاب در این مراکز بر عهده وزارت کشور( شهرداری‌ها و دهیاری‌ها ) است.
انتهای پیام/
