با وجود اینکه تخلیه سپتاژ یا فاضلاب خانگی در حاشیه جاده، رودخانه‌ها یا زمین‌های کشاورزی برای مردم به معضل تبدیل شده اما مسئولان رشد استان از پاسخگویی طفره می‌روند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، نبود نگاه کارشناسی و علمی در مدیریت و جانمایی مکانی مناسب برای تخلیه سپتاژ خانگی در استان گلستان به ویژه شهر گرگان به واسطه تکثر جمعیت این روزها به معضل تبدیل شده است. هرچند که برخی مدیران از تائید این موضوع در رسانه ها طفره می روند اما این صورت مسئله مشکلات را حل نمی کند.
با توجه به اینکه عدم اجرای کامل طرح اگو (سیستم جمع آوری فاضلاب) فاضلاب خانگی شهر گرگان مدت طولانی در تپه هزار پیچ تخلیه می‌شد که با ورود استاندار وقت در این موضوع به سایت پسماند آق قلا انتقال یافت که آن هم در سال 1402 به دلیل بروز مشکلات بهداشتی و زیست محیطی از سوی مدیرعامل سازمان پسماند ممنوع شد و پس از آن این سپتاژها بر اساس گزارش شهروندان و مستنداتی مانند فیلم و عکس‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود در حاشیه رودخانه، جاده یا زمین‌های کشاورزی تخلیه می‌شود از این رو برخی از شهروندان با ابراز نگرانی از رهاسازی فاضلاب‌های خانگی به صورت پنهانی و شبانه، برای رفع این چالش زیست محیطی خواستار اتخاذ تدابیر ویژه‌ای شدند.
گذشته از تهدیدی که فرایند تخلیه سپتاژ برای سلامت مردم دارد، به باور کارشناسان تداوم چنین شرایطی در دراز مدت باعث نابودی خاک و به تبع آن صنعت کشاورزی در استان می‌شود. یک کارشناس ارشد آب و خاک در این رابطه می‌گوید: تخلیه فاضلاب‌های خام تصفیه نشده و فاضلاب‌های نیمه‌تصفیه شده در اراضی زراعی خاک این منطقه را به صورت نگران‌کننده‌ای تهدید می‌کند.
فربد کاشانی با بیان اینکه فاضلاب‌های تصفیه نشده دارای مقادیر زیادی فلزات سنگین و مواد شیمیایی قوی هستند، می‌افزاید: تخلیه سپتاژ خانگی در اراضی کشاورزی موجب از بین رفتن خواص طبیعی خاک و در نهایت نابودی آن و عدم امکان کشت و زرع در منطقه می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه 99 درصد حجم فاضلاب آب و یک دهم درصد آن مواد زائدی است که می‌تواند مضرات زیست محیطی و نیز خطرات جبران ناپذیری برای سلامت مردم داشته باشد، آبیاری محصولات با فاضلاب خلاف قانون است.
کاشانی همکاری بین‌بخشی و مؤثر بین دستگاه‌های مختلف مانند شهرداری‌ها، شرکت آب و فاضلاب، محیط‌زیست و دیگر نهادهای مرتبط را تنها راه حل برای رفع این مشکل می‌داند و می‌افزاید: آموزش و آگاه سازی شهروندان برای مقابله با این افراد نیز به کاهش این فرایند کمک خواهد کرد.
با وجود گزارش‌های مردمی و انتشار مستنداتی مبنی بر تخلیه غیرقانونی سپتاژ خانگی در گوشه و کنار شهرهای استان اما علی اصغر طهماسبی استاندار گلستان این مسئله را رد می‌کند و می‌گوید: منطقه امیرآباد به عنوان محل دپوی فاضلاب است و اداره بهداشت سرکشی‌های لازم را دارد تا مشکلات زیست‌محیطی نداشته باشد.
وی ادامه می‌دهد: در صورت تخلیه خودروهای فاضلاب در مکانی به جز این محل، با افراد خاطی به صورت جدی برخورد می‌شود و از مردم و رسانه‌ها نیز می‌خواهیم در صورت مشاهده تخلف آن را گزارش دهند.
اما به رغم رد تخلیه سپتاژ خانگی در حاشیه رودخانهکها و زمین‌های کشاورزی در اظهارات استاندار گلستان، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری‌های گلستان ضمن تائید این موضوع می‌گوید: تخلیه سپتاژهای خانگی یک معضل جدی استان است که در گذشته در تپه هزارپیچ گرگان حمل و دفن می‌شد و قرار شد با دستور استاندار وقت به مدت سه ماه به سایت پسماند آق‌قلا حمل شود اما این سه ماه به پنج سال تبدیل شد و سایت زباله آق‌قلا را به دریایی از سپتاژ تبدیل کرد.
حسن ملک‌شاهکویی ادامه می‌دهد: پس از اعلام موضوع به محیط‌زیست و مرکز بهداشت، دیگر اجازه تخلیه سپتاژ در سایت پسماند آق‌قلا را به دلیل ایجاد مشکل برای سلامت کارکنان ندادیم.
مطابق آمارها 54 درصد فاضلاب کشور جمع‌آوری می‌شود درحالیکه این آماربرای استان گلستان 22 درصد از میانگین کشوری کمتر است. موضوعی که به دلیل حساسیت باعث پیگیری دستگاه هایی مانند محیط زیست، مرکز بهداشت و شهرداری شده است.
ابوالفضل تجری عضو شورای اسلامی شهر گرگان در این رابطه می‌گوید: شهرداری به تنهایی قادر به مدیریت این مسئله نیست و نیاز به دستور قضایی، همراهی فرمانداری و مرکز بهداشت دارد.
وی از ورود یک سرمایه گذار برای مدیریت و تصفیه سپتاژ خانگی خبر می‌دهد و می‌افزاید: شهرداری گرگان بهمن سال گذشته با یک پیمانکار دراین رابطه جلسه گذاشت و زمین در اختیار پیمانکار قرار دهیم تا خودروهای تخلیه فاضلاب در این نقطه تخلیه کنند تا سپس از تصفیه آب تولید شده در بخش‌های غیر شرب استفاده شود.
عضو شورای شهر گرگان با بیان اینکه متاسفانه سرمایه گذار در پروسه اداری سایر دستگاه‌ها مغفول مانده، اضافه می‌کند: باید اراده‌ای فراشهرستانی پای کار بیاید تا اتفاق خوبی در این زمینه بیفتد در غیر این صورت همچنان شاید خودروهای تخلیه سپتاژ در حومه شهر خواهیم بود.
گذشته از آسیبی که تخلیه سپتاژ خانگی به زمین‌های کشاورزی و آب و خاک وارد خواهد آورد. رهاسازی فاضلاب در حاشیه رودخانه و حومه شهرها تهدیدی برای محیط زیست به شمار می‌رود از این رو به سراغ محیط زیست استان رفتیم تا از آنها پروسه را جویا شویم.
عبدالوحید ریاضی‌فر، معاون محیط زیست استان گلستان در این رابطه می‌گوید: موضوع سپتاژ دائما در جلسات استان مطرح می‌شود و با توجه به حساست مسئله سیستم قضا نیز برای رفع موانع و تمکین دستگاه‌ها ورود کرده چراکه در استان شرکت آب و فاضلاب این مسئله را نمی‌پذیرفت و مسئولیت آن را متوجه شهرداری‌ها می‌دانست درحالی که شهرداری هم بر اساس قانون متولی مدیریت فاضلاب و سپتاژ نیست.
وی با بیان اینکه فاضلاب خانگی یا سپتاژ یکی از مشکلاتی است که تاکنون مدیریت درستی در سطح کشور انجام نشده، می‌افزاید: وزارت نیرو و به تبع آن شرکت آب و فاضلاب استانها در یک مقطعی با وجودی که در قانون این وظیفه را برای آنها مشخص کرده اما مدیریت این بخش را نمی‌پذیرفت و این باعث شد ما با پدیده‌ای به نام سپتاژ مواجه باشیم که در منازل شهروندان تولید می‌شد اما مکان مشخصی برای انتقال تعیین نشده است.
ریاضی‌فر اضافه می‌کند: به دلیل اهمیت موضوع قرار شد شرکت آب و فاضلاب با یک شرکت خصوصی مذاکره کند تا زمانیکه سیستم جمع آوری فاضلاب در شهرها تکمیل شود بخش خصوصی با احداث تصفیه خانه سپتاژ تولید شده در استان را مدیریت کند که با اجرای این اقدامات، می‌توان به بهبود وضعیت فاضلاب در استان و حفاظت از محیط‌زیست و سلامت عمومی کمک کرد.
به گزارش تسنیم، به دلیل اهمیت چگونگی مدیریت و تخلیه سپتاژ خانگی در شهرهای استان و ارتباط مستقیم آن با سلامت مردم گلستان، انتظار می‌رود مدیران ارشد استانی به صورت مستقیم در این موضوع نظارت داشته باشند تا هرچه سریعتر این معضل زیست محیطی ساماندهی شود.
انتهای پیام/
